De Turkse autoriteiten hebben donderdag de toegang tot videowebsite YouTube afgesloten.

De Turkse telecomautoriteit (TIB) heeft internetaanbieders bevolen de dienst ontoegankelijk te maken, meldden de Turkse krant Hürriyet en diverse internationale media donderdag.

Uitgelekte veiligheidsvergadering

De aanleiding is een uitgelekte opname van een bespreking over de burgeroorlog in buurland Syrië, meldde Hürriyet. Onder anderen de minister van Buitenlandse Zaken, de hoogste generaal van het leger en een topman van de veiligheidsdienst zouden daarbij aanwezig zijn geweest.

Het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken sprak van spionage en een ,,boosaardige aanval op de nationale veiligheid”. Premier Recep Tayyip Erdogan noemde het lekken van de informatie misdadig.

‘Twitter uitroeien’

De Turkse regering liet vorige week ook al het sociale medium Twitter blokkeren, omdat daar berichten op verschenen die Ankara niet zinden. Premier Erdogan verklaarde dat hij Twitter zou ‘uitroeien’. ,,Het kan me niet schelen wat de internationale gemeenschap zegt. Zij zullen de kracht van de Turkse republiek zien.”

Volgens de autoriteiten had Twitter diverse bevelen om links te verwijderen genegeerd en zat er dus niets anders op. De rechter dacht daar anders over en haalde woensdag een streep door die blokkade, waarop vicepremier Bulent Arinc liet weten dat de regering de uitspraak respecteert.
Kritische reacties lieten ook ditmaal niet lang op zich wachten. Eurocommissaris Neelie Kroes sprak van ,,een volgende wanhopige en deprimerende actie in Turkije''. ,,Ik steun alle voorstanders van echte vrijheid en democratie'', liet ze weten via het medium waar de vorige rel over ging.

Beveiliging graf van opa stichter Turkse rijk

De uitgelekte vergadering ging onder meer over de beveiliging van de tombe ter ere van Suleyman Sjah, een klein maar belangrijk stuk Turks erfgoed in Noord-Syrië. Er wapperen Turkse vlaggen en het wordt ook door Turkse militairen bewaakt. Jihadisten hebben gedreigd het monument aan te vallen. De Turkse regering liet al eerder weten het complex net zozeer te zullen verdedigen als de rest van Turkije.

De tombe is een monument ter ere van Suleyman, de grootvader van Osman I, die in het jaar 1299 het Ottomaanse Rijk stichtte.

Zondag verkiezingen

Zondag zijn er burgemeesters- en gemeenteraadsverkiezingen in Turkije. Premier Erdogan heeft ze zelf tot referendum over zijn beleid uitgeroepen. Dat zijn de verkiezingen ook, zegt Erik-Jan Zürcher, hoogleraar Turkse talen en culturen in Leiden.  De premier heeft ervoor gekozen zijn aanhang te mobiliseren door zijn tegenstanders tot vijanden en verraders van Turkije te verklaren.

De 60-jarige Erdogan, al sinds 2003 premier, vecht voor zijn politieke overleven na een reeks schandalen waarop hij autoritair reageerde en door de bittere machtsstrijd met de Hizmetbeweging van zijn vroegere medestander Fethullah Gülen.

Erdogan droomt van presidentschap

Zijn droom om later dit jaar tot president te worden gekozen, loopt gevaar. Maar in de grote industriële provinciesteden, maar ook in de hoofstad Ankara en in Istanbul, waar driekwart van de bevolking uit immigranten van het platteland bestaat, zullen zeer velen weer op hem stemmen. Volgens de peilingen ligt de kandidaat van Erdogans partij in Istanbul licht voor op zijn rivaal van oppositiepartij CHP.

De premier kwam eind vorig jaar onder vuur te liggen over mogelijke corrupte praktijken. Half december werden huizen doorzocht van ministers en zakenvrienden van Erdogan. Vier ministers zijn inmiddels afgetreden. In februari dook op YouTube een opname van een gesprek op waar Erdogan met zijn zoon Bilal het verstoppen van miljoenen zou bespreken. Talrijke vermeende gesprekken van de leider doen inmiddels de ronde. Niet voor niets besloten de autoriteiten vorige week Twitter te blokkeren.

Duistere samenzwering

Erdogan is ervan overtuigd dat hij het slachtoffer is van een duistere samenzwering om hem via verdachtmakingen en de 'geluidsmontages' af te zetten. Daar zou Gülen achter zitten. Hizmet is zeer sterk in het veiligheidsapparaat, de rechterlijke macht en bij de politie.

Dat is mede aan de premier te danken, zegt Zürcher. Erdogan zuiverde de rechterlijke macht, omdat die een bolwerk van seculiere partijen was. Aanhangers van Gülen, met wie hij het toen goed kon vinden, kwamen ervoor in de plaats.

Met zijn optreden gooit Erdogan de goede naam van zijn partij als geoliede machine voor hervormingen en economische groei te grabbel. Veel kiezers vragen zich niet af of de stroom beschuldigingen op internet wel echt is, maar of ze deze getergde, autoritaire man na meer dan 10 vermoeiende regeringsjaren nog wel kunnen vertrouwen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl